Cubaanse Salsa Muziek - Cubaanse Salsa dansen

 
 

Cubaanse muziek - Cubaanse Salsa dansen

Like Salsa.be on facebook
 

Cubaanse Salsa

¡La música Cubana, la timba! ¿De qué estamos hablando?.

Het heeft niets met 'in hokjes duwen' te maken, maar de Cubaanse dansmuziek is nu eenmaal een buitenbeentje.

Vandaag met een aanstormende nieuwe generatie die zin heeft om zijn stempel te drukken op de muziek waarop 'el bailador' zich uitleeft.

Na een rijke periode (midden 20ste eeuw) van Rumba, Son Montuno, Changuï, Bolero, Danzon ging Juan Formell zich mengen in het geluid van La Isla de la Musica. Samen met Cesar 'Pupy' Pedroso werd Los Van Van toonaangevend en het nationale orkest (El tren de Cuba) dat timba ("Salsa Cubana contemporea") in gang zette. En paar tips voor de nieuwste CD's uit Cuba.


De Cubaanse dansmuziek

De Cubaanse dansmuziek werd funky, swingend, opzwepend, pittig en een beetje stout. Dit laatste werd nog eens dik in de verf gezet door David Calzado y su Charanga Habanera. De teksten zijn vaak maatschappijkritisch of "vettig" dubbelzinnig. Omwille van dit laatste werd Charanga Habanera een tijdje in de koelkast gestoken.

Uitleggen wat Cubaanse muziek zo uniek maakt is niet zo eenvoudig. Duidelijk is dat, het kunnen ontsnappen aan 'platte' commercie een "luxesituatie" vormt. Belangrijker is de pertinent voelbare aanwezigheid van een hele muziekgeschiedenis. Accenten zoals er gelegd worden in de Rumba, die vaak fors en heftig zijn, zorgen voor het pittige karakter van de muziek, maar zeker ook voor de diepgang. Zoals bij Rumba heb je vaak het gevoel dat geen voorgeprogrammeerd patroon gevolgd wordt.

Een ander belangrijk fenomeen, ontleend aan de Jazz, is de vrijheid van een aantal instrumenten binnen het orkest. Luister naar Maykel Blanco en concentreer je op zijn pianopartij en je zal begrijpen wat ik bedoel. Cubanen ontsnappen met plezier en zin voor compositie aan het egaliserende commerciële bigband-fenomeen in de Salsa. De communicatie tussen de instrumenten onderling, de coros en de leadzang is fascinerend afwisselend. Ik vergelijk het voor mezelf wel eens met wat er zich afspeelt in een opera.
 

Noche Cubano - Little Havana Brussel


Cubaanse son dansen  
De accenten die gelegd worden zijn als een ontblote constructie. Niet steeds door hetzelfde instrument gelegd en niet steeds op dezelfde manier. Daar moet je lef en vakmanschap voor hebben ! Het beste van de hedendaagse Cubaanse muziek kan enkel door topmuzikanten tot een waardevolle harmonie gebracht worden. Het is bijna jammer dit alles in woorden te willen gieten, maar zij die het omschrijven als 'ketelmuziek' zouden beter even de tijd nemen. De evolutie is eindeloos. Charanga Habanera gebruikt tegenwoordig 8 zangstemmen die als tegengewicht voor de blazers, een onwaarschijnlijke klank veroorzaken. Een vondst, een truc, maar muziek en vernieuwend. Steeds op zoek naar het verleggen van de grenzen. ¡Luchando con fé sin miedo!

Extra klankkleur door 2 pianisten te integreren in het orkest, is een andere geniale vondst. Dit geeft één van beiden alle vrijheid om over de melodie heen te improviseren (bv Manolito Simonet y su Trabuco, Maykel Blanco u su Salsamayor, Alexander Abreu y Havana de Primera). Opvallend ook hoe de zanglijn zijn eigen koppigheid durft te hebben en niet klakkeloos de melodie volgt maar wel vaak het ritme accentueerd. Het lef waarmee de zang gekneed wordt bepaald voor een groot deel de kwaliteit. Melodieus meewiegen met het orkest geeft vaak te weinig pimienta om Cubaans te zijn. Vandaar ook dat de best geschoolde zangers niet bepaald de meest interessante stemmen zijn. Te proper is te proper ! Timba heeft een randje nodig, een scherp randje!

Het belang van de zangers is zeer groot en bepaalt vaak de klankkleur van de composities. Zo zijn er composities die speciaal voor Mayito Rivera geschreven zijn en waar je van voelt dat dit zijn nummers zijn. Ailyn Dalleras Mulgas bij Azucar Negra of bij Bamboleo klinkt helemaal anders maar toch is het 100% Aylin. En voortdurend veranderen de zangers van orkest en verzekert het op die manier steeds een noodzakelijke evolutie.

Al bij al komt het er op neer dat Cubaanse muziek niet is als een blik dat je open trekt en waar telkens ongeveer hetzelfde uitkomt. Zoals zij zeggen: "¡para ser original tiene que pasar para l'escuela pero no me compare con los otros porque soy yo!". De drang naar een eigen identiteit is zeer groot.

Dat de kwaliteit hoog ligt, ligt o.a. aan de discipline. Zo repeteert Charanga Habanera bijna dagelijks. Alle muzikanten hebben een hoogstaande opleiding en gezien muziek maken een essentieel deel uitmaakt van de dagelijkse cultuur, wordt heel wat jong talent tijdig ontdekt. De concurrentie onder muzikanten is zeer groot en dit zorgt mede voor de sterke ontwikkeling van iedere muzikant. Muzikanten bekleden een 'bevoorrechte' positie in Cuba en ieder postje is gegeerd.
 

Cubaanse Boleros



Hedendaagse Cubaanse salsa muziek
 

Natuurlijk is niet elk orkest muzikaal gezien even interessant. Een absolute uitschieter is ongetwijfeld Manolito Simonet y Su Trabuco.

De waardering voor Cubaanse muziek groeit naarmate je aandacht ervoor toeneemt. Hoe meer je luistert hoe meer je hoort. Een goed concert verandert alles ! het liefst in Havana of bv New Morning in Parijs. Daar waar een Cubaanse sfeer hangt. Net zoals bij Jazz zit in Cubaanse muziek altijd een zekere rust. Het kan er heftig aan toe gaan maar het dieperliggende ritme is steeds suave! De bass zorgt daar o.a. voor, hoe heftig alles ook mag zijn. Het is geen schande te beseffen dat je naar muziek moet leren luisteren. Wat Cubaanse dansmuziek interessant maakt zijn o.a. de verwijzingen naar melodiën, teksten, gezegden uit het verleden en het heden. "Dicen que recordar es volver a vivir." "La vida tiene sorpresas, sorpresas tienen la vida"."¡Si no sabes no te metas!" Maar ook de onderlinge samenwerkingen, zelfs de verschuivingen van de zangers van het ene naar het andere orkest zorgen voor evolutie, verrijking en beweging.


Vandaag maakt de Cubaanse muziek een heftige en interessante periode door. Onrustig omdat heel wat muzikanten snakken naar het nodige respect en vinden dat dit ook financieel mag vertaald worden. De muzikanten zijn "personeel" en worden betaald door de leader van de band. En daar wringt vaak het schoentje. In Cuba leeft de gedachte dat er steeds iemand achter je rug staat te wachten om je plaats in te nemen. Het zou goed zijn mocht hiervoor een oplossing gevonden worden. Een interessante periode omdat er een hele jonge generatie hongerig opstaat en zin heeft in muziek maken. En ze zijn in staat om nieuwe klanken te laten groeien. Daarenboven zullen de crossovers tussen de verschillende genres de komende jaren toenemen. Son, Timba, Cubaton, Hiphop, Reggae, R&B, Rock, Samba....bestuiven elkaar heftig! Er staat ons nog heel wat moois te wachten.

Op Cubaanse muziek dans je met aandacht voor de muziek, niet op automatische piloot. Net zoals leven op automatische piloot niet boeiend is. Vanaf de eerste noot figuren beginnen draaien, is er niet bij! Geduld en respect voor de muziek zijn belangrijk. Zoals een compositie zich opbouwt, zo mag het ook zijn met je dans.

Wat alles extra boeiend maakt zijn vaak de kantelmomenten. Ergens in de loop van de compositie verandert het ritme of komt er een 'rumba-moment' en wordt het beste voor het laatste bewaard. Cubaanse muzikanten zijn veeleisend maar altijd relajado! ¡Lo que sucede conviene!

En zoals Aisar Hernandez, director musical van Elio Revé y su Charangon zegt: "¡Vivimos por esa musica porque la musica cubana es inteligente, tiene sentimiento, cadencia y ritmo y es interesante!
 

Hedendaagse Timba muziek


Salsamuziek
 

Een greep uit de hedendaagse Cubaanse dansmuziek:

Los Van Van, Manolito Simonet y su Trabuco, Maykel Blanco y su Salsamayor, Elio Revé y su Charangon, Pupy y los que Son Son, Paulo FG, Bamboleo, Adalberto Alvarez y su Son, Alexander Abreu y Havana de Primera, Klimax, Charanga Habanera, Issac Delgado, Mayimbe, Manana Club, Tumbao Habana, Juan Carlos Alfonso y su Dan Den, Azucar Negra, Alain Daniel, Arnaldo y la Cosmopolita, Nelson Manuel y la Corte, Chispa y los Complices, La Combinacion de La Habana, Juan Kemell y la Bariada, Manolin "El medico de la salsa", Maraca, Michel Maza, Tirso Duarte, Miguel Enriquez, NG La Banda, Timbalive, Suave Tumbao, Soneros All Stars, Wil Campa, Maravilla de Florida, Bakuleye, Havana C, Grey y la Patente en nog zo vele anderen.

De eerste 12 op de lijst worden beschouwd als "Las orquestas de la primera linea". Een begrip dat gebruikt wordt door 'La gente de la Farandula' en duid op deze die een zekere reputatie opgebouwd hebben wat betreft CD-opnames én "en vivo". La Farándula cubana zijn de nachtbrakers, de dansers en vaak ook de muziekfreaks die het nachtleven kleur geven en de Cubaanse orkesten volgen in hun muzikale strijd ! Yo no soy Farándulero pero me gusta la Farándula. Un Farándulero is een roddelaar en dus een groot verschil! Las Noches de la Farándula zijn er om de Cubaanse muziek zijn verdiende plaats en respect te geven en de Cubaanse kick hier te voelen.


DJ El Ratón Rabioso

¡La musica cubana: para bailar, para gozar! De liefde voor Cubaanse muziek groeit als een bonsaï. Zomer 2008: Zomer van Antwerpen met Sierra Maestra uit Cuba op 5 verschillende plaatsen in Antwerpen. Stilstaan is onmogelijk, dan maar wat bewegen op het ritme. Een maand later volg ik met mijn madame een gratis proefles salsa bij Ivan Martinez op de Dageraadplaats in Antwerpen en besluiten een eerste reeks te volgen. Dit bleek een kleine ramp, ik blijk extreem traag in het aanleren van het coördineren van mijn bewegingen. Geduld en naar 'salsa' luisteren moet mijn oplossing zijn ! Aanvankelijk naar Lalo Rodriguez en Grupo Galé, uren!!! Dit is mij nooit verteld maar ik voelde dat het absoluut noodzakelijk was. Gedurende 3 jaar zijn we van de ene dansschool naar de andere gegaan, heel belangrijk, want dit zorgt voor een noodzakelijke verrijking! Uiteindelijk zijn we in Havana terechtgekomen en daar wordt op zijn Cubaans gedanst ! Es una otra cosa! 3 pasjes vooruit, 3 pasjes achteruit is er niet meer bij, toch niet bij 'los bailadores de la calle' wordt ons verteld! Een schokgolfje toch wel!
 

DJ El Ratón Rabioso


"La musica es mi gasolina" zonder liefde voor de muziek wordt dansen iets abstracts, onwezenlijks. "Si no hay mañana no hay na' "zeggen de Cubanen. Aanvankelijk liep ik regelmatig naar de DJ en telkens bleek wat mij emotioneerde Cubaans te zijn. Na 1,5 jaar danslessen voelde ik op een welbepaald moment iets dat extreem intens was. Los Van Van bleek dit veroorzaakt te hebben. Iets duwde mij naar Cuba. Alles wees in die richting. Manolito Simonet y Su Trabuco, de cd 'Control', maakte mij kompleet gek. De verscheidenheid van de muziek, de manier van zingen, de klankkleur die me deed denken aan interessante jazz en de mooi klinkende woorden waar ik geen jota van verstond. Tumbao Habana, de cd Mambo Duro was de volgende stap. Ik kook elke dag minstens 1,5 uur en telkens met muziek, al dansend meestal. En dan groeit er iets tussen mij en die klanken. Het Cubaanse ritme heeft iets bijzonders. Eenmaal de vonk overslaat is er geen weg terug. Wat het is, is moeilijk te omschrijven. De composities zijn soms geraffineerd gecompliceerd (Klimax) en soms ook net weer verbluffend eenvoudig (Mayimbe). Een vaste formule is er niet. La musica cubana es inteligente, tiene sentimiento, su cadencia, ritmo y es interesante! ¿Dime que tu quieres mas?

Een concert van Maykel Blanco y Su Salsamayor en Klimax in Parijs, juni-juli 2010, bracht alles tot een stroomversnelling in mijn hoofd. De energie die harmonisch tekeer gaat is een bijzonder fenomeen. De hedendaagse Cubaanse dansmuziek, Timba, leeft meer dan ooit. De jonge generatie heeft er zin in. Figuren als Alexander Abreu, Maykel Blanco, Manolito Simonet en Giraldo Pilotto spelen hierin een belangrijke rol.

De band met de muziek groeit langzaam: La Habana...November 2010..een eerste maal Cuba: we gaan voor de muziek, concerten, elke dag 2. De mantinee en de noche. Van Klimax tot Havana de Primera en natuurlijk Maykel Blanco y Su Salsamayor en Elio Revé y Su Charangon en Paulito FG.

DJ El Ratón Rabioso (de razende muis) : Cubanen zijn poëten en gebruiken veel uitdrukkingen, metaforen. dichos, refranes. El Ratón Bueno tiene la humanidad. Ik hou van muziek met pit, Timba, en met mijn computermuis ga ik vaak razend te keer. Op zoek naar muziek, informatie, speciale versies, contacten. Het is een grapje en een muis is een dier dat weinig eet en kieskeurig zijn maaltijd uitkiest, zoals ik met muziek omga! (*_*) Er zijn mode-ontwerpers die ooit een eigen collectie opstartten omdat wat ze mooi vonden niet bestond. Mijn verhaal is identiek. Een privéfeestje onder Cubanen bracht mij op het idee om zelf de muziek te voorzien op dansgelegenheden. "Het beste van de Cubaanse muziek wordt bijna nooit gedraaid en daar moest maar eens een einde aan komen", was mijn idee. Met als eerste evenement, 15 mei 2010, een avond in de veilingzaal van Bernaerts te Antwerpen. Het begin van "Las Noches de la Farándula".

Las Noches de la Farándula heeft zijn clubhuis gevonden. La gente de Primera, Los Mayimberos, Los Van Vaneros, los Changuaneros vinden elkaar. De kracht van de Cubaanse muziek krijgt een terechte plaats. De echte liefhebbers dansen de stukken uit de vloer! Passie, cultuur! dit is meer dan een salsafeestje. Wat ik voel in La Casa de la Musica Miramar, tijdens een concert van Havana de Primera, beleef ik nu in Little Havana. ¡Gracias a dios por este don!

"Copyright" Overname van tekst van deze website is niet toegestaan! Het is wel toegestaan om een link naar deze pagina te plaatsen.